Chế độ hôn nhân và gia đình là gì?

Chế độ hôn nhân và gia đình là gì? là toàn bộ những quy định của pháp luật về kết hôn, ly hôn; quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình; cấp dưỡng; xác định cha, mẹ, con; quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài và những vấn đề khác liên quan đến hôn nhân và gia đình.

1. Chế độ hôn nhân là gì?

Chế độ hôn nhân và gia đình là tất cả các quy định của pháp luật về hôn nhân và ly hôn; quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con cái, giữa các thành viên khác trong gia đình; cấp dưỡng; xác định cha, mẹ, con; quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài và các vấn đề khác liên quan đến hôn nhân và gia đình (khoản 3 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014).

2. Những nguyên tắc cơ bản trong chế độ hôn nhân và gia đình 

Theo đó, tại Điều 2 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định các nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình như sau:

1. Hôn nhân vợ, chồng tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, bình đẳng.
2. Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, tôn giáo khác nhau, giữa tín đồ tôn giáo và người không tin, giữa tín đồ và người không tin, giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài được pháp luật tôn trọng và bảo vệ.
3. Xây dựng gia đình thịnh vượng, tiến bộ, hạnh phúc; các thành viên trong gia đình có nghĩa vụ tôn trọng, chăm sóc, chăm sóc và giúp đỡ lẫn nhau; không phân biệt đối xử giữa các con.
4. Nhà nước, xã hội và gia đình có trách nhiệm bảo vệ, hỗ trợ trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật thực hiện quyền hôn nhân và gia đình; giúp các bà mẹ thực hiện tốt chức năng cao quý của mình; thực hiện kế hoạch hóa gia đình.
5. Kế thừa và phát huy truyền thống văn hóa, đạo đức tốt đẹp của dân tộc Việt Nam về hôn nhân và gia đình.

3. Những đặc trưng cơ bản của chế độ hôn nhân hiện nay:

* Tuổi kết hôn: Có một xu hướng ngày càng tăng ở Việt Nam cho cả nam và nữ. Năm 1989, độ tuổi kết hôn của nam giới là 24,5 và phụ nữ là 23,2. Năm 1999, nam là 25,5, nữ là 24. Năm 2009, nam là 26,3, nữ là 24. Năm 2014, nam là 26,8, nữ là 22,9… Tuổi kết hôn của những người sống ở khu vực thành thị cao hơn so với những người ở khu vực nông thôn, tuy nhiên, những người con trai cả có xu hướng kết hôn sớm hơn.

* Quyền ra quyết định trong hôn nhân:

Điểm nổi bật là vai trò ra quyết định của cá nhân tăng lên, nhưng cha mẹ và gia đình vẫn đóng một vai trò quan trọng trong việc tư vấn và tư vấn. Những người hiện có rất nhiều quyền quyết định trong hôn nhân là đàn ông, những người sống ở thành thị, những người kết hôn muộn, những người có trình độ học vấn cao, những người làm việc trong nhà nước… Tuy nhiên, những người là con cả/con cái chỉ… Có ít quyền quyết định hơn trong hôn nhân.

* Tìm hiểu và chọn bạn đời:

Với câu hỏi “Bạn cảm thấy hài lòng nhất khi chọn bạn đời là gì?” cho thấy người Việt nam vẫn chú ý nhiều đến các tiêu chuẩn liên quan đến hành vi và đạo đức khi kết hôn,… 49,4% thích chọn một người bạn đời tốt và nhẹ nhàng, 34,9% chọn một người chăm chỉ và 32% chọn một người làm việc chăm chỉ. người có tác phong và đạo đức tốt, 20,6% có quan điểm tốt về cuộc sống, 17,4% biết làm ăn, 16,9 người có sức khỏe tốt, 13,7 người có hình thức, 13% có gia đình có trật tự…; Có một số tiêu chuẩn truyền thống cũ để lựa chọn bạn đời, chẳng hạn như sau hôn nhân, tuổi tác, v.v., đã dần thay đổi và không còn phù hợp như tiêu chuẩn nghề nghiệp (chỉ 8,7), giáo dục (chỉ 8,7), giáo dục 4,2%), có nền tảng tốt (3,5%), phù hợp với lứa tuổi (2,4%), có gia đình khá giả (0,4%).

* Sắp xếp chỗ ở sau khi kết hôn:

Trước đây, sống chung với gia đình chồng sau khi kết hôn là phổ biến. Tuy nhiên, cho đến nay, hình thức này đã có xu hướng thay đổi. Mặc dù 64,7% vẫn sống với gia đình chồng, nhưng có sự đa dạng hơn về hình thức: Sống với gia đình chồng và gia đình vợ; Sống với nhau để ăn cùng nhau, sống với nhau để ăn riêng, sống với nhau một thời gian và sau đó tách ra; Sống riêng một thời gian và sau đó sống cùng nhau một lần nữa …

Ngoài ra, hiện có một thỏa thuận chỗ ở sau hôn nhân với 24% sống riêng và sống riêng với gia đình vợ (11,3%).

* Nhóm bất đồng giữa vợ và chồng:

Nguyên nhân chính là do mối quan hệ vợ chồng không phù hợp về lối sống, thói quen, rạn nứt tình cảm…; Do tác động kinh tế – việc làm, kiếm sống, quản lý tiền bạc…; Do mối quan hệ với người khác – cha mẹ, bạn bè…; Chăm lo cho việc giáo dục trẻ em… Tuy nhiên, những bất đồng lớn nhất và phổ biến nhất giữa vợ và chồng hiện nay vẫn là sự không hài lòng với lối sống, suy nghĩ, thói quen…
Những người có trình độ học vấn thấp có nhiều bất đồng giữa vợ và chồng về kinh doanh và quản lý tiền bạc hơn những người có trình độ học vấn cao; Vợ chồng dưới 40 tuổi không đồng ý về con cái hơn 40 tuổi. Ở khu vực thành thị, các cặp vợ chồng có ít bất đồng kinh tế hơn các cặp vợ chồng nông thôn, nhưng bất đồng tình cảm cao hơn…

* Yếu tố tạo nên sự hài lòng trong hôn nhân:

Theo thang điểm 10, khía cạnh cảm xúc vẫn được đánh giá cao nhất với 8,2 điểm. Sự hiểu biết lẫn nhau là 8,25 điểm, hành vi vợ chồng là 8,21 điểm, làm việc nhà là 8,09 điểm, tình dục là 8,08 điểm và cuối cùng là vật chất là 7,58 điểm… Khẳng định, chất lượng Chất lượng hôn nhân thực sự đòi hỏi rất nhiều yếu tố tâm lý bên trong. Mối quan hệ giữa vợ và chồng, tính cách và hành vi tốt đối với nhau luôn là quan trọng nhất, có tác động nhiều nhất đến chất lượng của một cuộc hôn nhân.

* Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng hôn nhân:

Về giới tính, đàn ông hài lòng hơn phụ nữ trong mọi khía cạnh của hôn nhân, ở mọi lứa tuổi. Về độ tuổi, 40-49 tuổi và trên 60 tuổi có sự hài lòng hơn trong hôn nhân so với các nhóm tuổi khác. Về mặt khu vực – cư dân đô thị có sự hài lòng về hôn nhân cao hơn. Về chênh lệch tuổi tác giữa vợ và chồng – chồng lớn hơn vợ 6 tuổi hoặc trẻ hơn vợ, hoặc bằng tuổi vợ thì hài lòng hơn với hôn nhân. Về mức độ tương tác vợ chồng – những cặp vợ chồng thể hiện tình cảm riêng tư – mạnh mẽ nhất, có những hành động cụ thể (ôm, hôn…) yếu hơn, các cặp vợ chồng tặng quà vào ngày kỷ niệm yếu nhất… Về con cái, các cặp vợ chồng có 1 con hạnh phúc hơn là có nhiều hơn 2 con, giới tính của đứa trẻ không ảnh hưởng nhiều… Về sự tương đồng của vợ chồng về học vấn, kinh tế, khả năng kiếm tiền, nền tảng… Cuộc hôn nhân vẫn hạnh phúc hơn…

Luật Hôn nhân và Gia đình số 52/2014/QH13 ban hành ngày 19/6/2014 có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2015 quy định về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình tại Điều 5 như sau:

1. Quan hệ hôn nhân và gia đình được thiết lập và thực hiện theo quy định của Luật này được pháp luật tôn trọng và bảo vệ.

2. Các hành vi sau đây bị nghiêm cấm:

a) Kết hôn giả, ly hôn giả;
b) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối hôn nhân, cản trở hôn nhân;
c) Người đang có vợ hoặc đang có chồng kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đã có vợ, có chồng;
d) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng huyết thống trực tiếp; trong số những người có họ trong vòng ba thế hệ; giữa cha mẹ nuôi và con nuôi; giữa một người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha vợ với con dâu, mẹ chồng với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
d) Đòi hỏi sự giàu có trong hôn nhân;
e) Buộc ly hôn, lừa dối về ly hôn, cản trở ly hôn;
g) Sinh con bằng công nghệ hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính;
h) Bạo lực gia đình;
i) Lợi dụng việc thực hiện quyền hôn nhân và gia đình để mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục hoặc các hành vi khác nhằm mục đích tự tìm kiếm.

3. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án và các cơ quan có thẩm quyền khác kịp thời áp dụng các biện pháp ngăn chặn, xử lý người có hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình.

4. Danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền riêng tư và các quyền riêng tư khác của các bên được tôn trọng và bảo vệ trong quá trình giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình.”

Quý khách có thắc mắc gì về luật hôn nhân và gia đình hãy liên hệ với Luật Quốc Bảo hotline/zalo: 0763387788 để được hỗ trợ.

Quý khách có thể tham khảo thêm: 

Thủ tục ly hôn Ly hôn Thủ tục ly hôn thuận tìnhDịch vụ ly hôn trọn gói

CÔNG TY TNHH LUẬT QUỐC BẢO

Địa chỉ: 191 Phạm Văn Bạch P15 Tân Bình, TP.HCM

Mr. Phan
Email: luatquocbao.vn@gmail.com

Mọi thắc mắc về nội dung và cần được giải đáp?

Hãy NHẬP SỐ ĐIỆN THOẠI và yêu cầu gọi lại để được cán bộ tư vấn của công ty liên lạc hỗ trợ.